domingo, 15 de maio de 2016
Chegou o peor
Atopámonos no ano 2073, o avance das tecnoloxías, a aparición doutras novas, de novas fontes de enerxía, a creación de novos aparellos informáticos fixeron que chegara o que temíase xa dende fai tempo, a xente deixou de falarse, para iso xa estaban os móviles, tablets etc...
As conversas entre persoas, a fala, as conversas a hora de comer, nas reunión familiares, nas escolas, nos postos de traballo...o avance dos aparellos como móviles, tablets, e outros novos que apareceron nestes últimos anos foron os culpables desta perda.
A pesar de que todo o que aportaban similaba ser beneficioso e permitiannos realizar cousas impensables, chegou o día que anos atrás científicos como Einstein predeciron no pasado.
Estamos na época na que a tecnoloxía domina
os nosos días e podemos dicir que estamos nunca xeración tecnoloxica, os aparellos casi poden ser considerados persoas humanas porque o que realizan é casi equiparable ao que una persoa humana fai, as persoas perderon moitas capacidades intelectuais debido a que os aparellos pensaban por eles, realizaban tareas e traballos no seu lugar, o sedentarismo alcanzou cifras altísimas o deporte case non era practicado...as tecnoloxías absorberonnos totalmente.
A profecía que temía Einstein cumpliuse e o que nos espera nos seguintes anos e no século XXII e un avance desta situación debido ao contento dos cidadáns xa que realmente as actividades e a acción humana quedou tan reducida que a vida é realmente cómoda xa que os que realmente traballan son os aparellos.
As conversas entre persoas, a fala, as conversas a hora de comer, nas reunión familiares, nas escolas, nos postos de traballo...o avance dos aparellos como móviles, tablets, e outros novos que apareceron nestes últimos anos foron os culpables desta perda.A pesar de que todo o que aportaban similaba ser beneficioso e permitiannos realizar cousas impensables, chegou o día que anos atrás científicos como Einstein predeciron no pasado.
Estamos na época na que a tecnoloxía domina
os nosos días e podemos dicir que estamos nunca xeración tecnoloxica, os aparellos casi poden ser considerados persoas humanas porque o que realizan é casi equiparable ao que una persoa humana fai, as persoas perderon moitas capacidades intelectuais debido a que os aparellos pensaban por eles, realizaban tareas e traballos no seu lugar, o sedentarismo alcanzou cifras altísimas o deporte case non era practicado...as tecnoloxías absorberonnos totalmente.
A profecía que temía Einstein cumpliuse e o que nos espera nos seguintes anos e no século XXII e un avance desta situación debido ao contento dos cidadáns xa que realmente as actividades e a acción humana quedou tan reducida que a vida é realmente cómoda xa que os que realmente traballan son os aparellos.
domingo, 8 de maio de 2016
Os benefactores de Betanzos
Cando era pequena, meus avos soían levarnos a miña curma e a min a xogar ao parque do Pasatempo de Betanzos, encantabanos os animais que ali había, as grutas secretas, o estanque, o león xigante...sempre que o pedíamos levábannos e para nos era un dia xenial.
Nunca pareime a pensar de quen fora a xenial idea de construir o parque ata que con 16 anos fun de excursión a cidade de Betanzos e fomos a visitar o parque, alí, unha profesora contounos que uns irmans da cidade apelidados García emigraran a América e fora tal a fortuna que fixeron que cando chegaron a Betanzos de volta construiron o parque para mostrarlle ao mundo todo o que había nos restos dos países.
Pero agora con 18 anos sempre que paso por alí pregunto a os meus país o porque do parque e porque é tan bonito eles contestanme que foron uns irmans indianos os que o realizaron pero non me sacan de dúbidas...polo tanto, decidín adicar esta entrada de tema libre a estos dous irmans e todo o que realizaron na sua cidade e polos Betanceiros.
Estos dous irmans era Don Juan García Naveira (Betanzos, 16 de maio de 1849-Betanzos, 9 de marzo de 1933) e Don Jesús García Naveira (Betanzos, 14 de xunio de 1853 - San Nicolás de los Arroyos, 24 de marzo de 1912) na sua cidade natal realizaron multitude de obras de caridade a principios do século XX, na que investiron boa parte da fortuna que reuniron alá, tanto individual como conxuntamente. Como mostra de agradecemento e recoñecemento, a cidade de Betanzos dedicoulles a praza principal da cidade.
Eran fillos de labregos, que tiveron que emigrar para sobreviviren, desenvolvendo distintos traballos en Bos Aires ata que crearon unha empresa dedicada á importación, Etchegaray, Arriarán y Cía. Posteriormente emprenderon outros negocios e dedicáronse ós servizos bancarios, o que lles reportou abundantes ingresos cos que fixeron unha boa fortuna.
O número de obras que estes realizaron na cidade foi inmensa, entre elas atopanse:
-O máis espectacular foi o parque do Pasatempo, onde pasei moitas horas xogando e correndo polas suas instalaciós cando era nena:
O Parque do Pasatempo foi diseñado e costeado por Don Juan García Naveira, foi o seu empeño persoal. A sua construcción iniciouse entre 1893 e 1895. Foi concebido como un parque enciclopédico a modo da época, onde vense plasmadas as vivencias que este indiano adquiriu nas suas numerosas viaxes. O parque estaba dividido en duas partes: os xardins e o núcleo plástico.
En 1914 o parque estaba prácticamente configuardo. Coa muerte de Don Juan, que non deixou estipulada a continuidade do parque, o estallido da Guerra Civil e as suas consencuencias produxeron o deterioro do parque. Co paso dos anos foise cubrindo de maleza ocultando prácticamente todo o recinto. En 1986 o Concello de Betanzos compra estos terreos e o parque comeza a renacer.
-O lavadeiro público gratuito é outra das fundacions comuns dos irmans García Naveira. Foi construido no 1902.
Tratase dun edificio puramente funcional de duas prantas. Conta con duas filas de lavadeiros (para usalas segundo as mareas), ten capacidade para 22 lavandeiras simultáneas e conta con lareira e secadeiros cubertos.
Os irmans García Naveira esptipularon una serie de cláusulas para su uso:
-Escola Jesús García Naveira,
Tratase dun edificio de pranta baixa que conta con tres corpos, un central e os laterais, un era o pabillón de nenas e outro de nenos. Ten un esquema simétrico e fai un bo aproveitamento da luz natural no interior. Emplea elementos tomados da arquitectura hispano-musulmana. El arquitecto que traballou neste edificio foi Rafael González Villar. Actualmente alberga a guardería municipal.
-Escolas García Hermanos,
En 1908 os irmans García Naveira fundan o Patronato Benéfico-Docente García Hermanos co fin de proporcionar albergue, vestido, alimento y cuidados médicos a os ancianos e alimentos, educación e enseñanza aos máis novos. Para elo construirianse dous edificios independientes sobre un mesmo solar. A escola foi inaugurada en 1914 e o asilo en 1912, este último non se conserva.
Tratabase de edificios maxestuosos dotados das máis modernas comodidades e avances da época. A escola contaba cos métodos pedagóxicos máis modernos, contando cun museo, intentaban despertar os sentidos e imaxinación dos públicos; actualmente conservanse algunhas pezas en el Museo de las Mariñas.
-Casa do pobo, a Casa do pobo está situada na Rúa Travesa. Foi construida en 1918, tratase dun legado de Don Jesús García Naveira a favor da “Federación de Sociedades Obreras de Betanzos”, deixando 50.000 pesetas a favor das asociacions obreiras locais.
Ao comezar a guerra de 1936 o goberno vencedor disolve o que quedaba da Federación de Sociedades Obreiras e incauta a vivenda.
Hoxe en día é propiedade privada.
-Outras das obras que levantaron na cidade foi un hospital que actualmente son os xulgados.
Nunca pareime a pensar de quen fora a xenial idea de construir o parque ata que con 16 anos fun de excursión a cidade de Betanzos e fomos a visitar o parque, alí, unha profesora contounos que uns irmans da cidade apelidados García emigraran a América e fora tal a fortuna que fixeron que cando chegaron a Betanzos de volta construiron o parque para mostrarlle ao mundo todo o que había nos restos dos países.
Pero agora con 18 anos sempre que paso por alí pregunto a os meus país o porque do parque e porque é tan bonito eles contestanme que foron uns irmans indianos os que o realizaron pero non me sacan de dúbidas...polo tanto, decidín adicar esta entrada de tema libre a estos dous irmans e todo o que realizaron na sua cidade e polos Betanceiros.
Estos dous irmans era Don Juan García Naveira (Betanzos, 16 de maio de 1849-Betanzos, 9 de marzo de 1933) e Don Jesús García Naveira (Betanzos, 14 de xunio de 1853 - San Nicolás de los Arroyos, 24 de marzo de 1912) na sua cidade natal realizaron multitude de obras de caridade a principios do século XX, na que investiron boa parte da fortuna que reuniron alá, tanto individual como conxuntamente. Como mostra de agradecemento e recoñecemento, a cidade de Betanzos dedicoulles a praza principal da cidade.Eran fillos de labregos, que tiveron que emigrar para sobreviviren, desenvolvendo distintos traballos en Bos Aires ata que crearon unha empresa dedicada á importación, Etchegaray, Arriarán y Cía. Posteriormente emprenderon outros negocios e dedicáronse ós servizos bancarios, o que lles reportou abundantes ingresos cos que fixeron unha boa fortuna.
O número de obras que estes realizaron na cidade foi inmensa, entre elas atopanse:
-O máis espectacular foi o parque do Pasatempo, onde pasei moitas horas xogando e correndo polas suas instalaciós cando era nena:
O Parque do Pasatempo foi diseñado e costeado por Don Juan García Naveira, foi o seu empeño persoal. A sua construcción iniciouse entre 1893 e 1895. Foi concebido como un parque enciclopédico a modo da época, onde vense plasmadas as vivencias que este indiano adquiriu nas suas numerosas viaxes. O parque estaba dividido en duas partes: os xardins e o núcleo plástico.
En 1914 o parque estaba prácticamente configuardo. Coa muerte de Don Juan, que non deixou estipulada a continuidade do parque, o estallido da Guerra Civil e as suas consencuencias produxeron o deterioro do parque. Co paso dos anos foise cubrindo de maleza ocultando prácticamente todo o recinto. En 1986 o Concello de Betanzos compra estos terreos e o parque comeza a renacer.
Os irmans García Naveira esptipularon una serie de cláusulas para su uso:
- Que fora público e gratuito.
- Preferencia do uso para as lavandeiras profesionais, é decir as que gañanse con elo a vida.
- Non se podera comercializar coas suas instalacions.
- O Concello encargarare da sua conservación e vixilancias.
-Escola Jesús García Naveira,
Tratase dun edificio de pranta baixa que conta con tres corpos, un central e os laterais, un era o pabillón de nenas e outro de nenos. Ten un esquema simétrico e fai un bo aproveitamento da luz natural no interior. Emplea elementos tomados da arquitectura hispano-musulmana. El arquitecto que traballou neste edificio foi Rafael González Villar. Actualmente alberga a guardería municipal.
-Escolas García Hermanos,
En 1908 os irmans García Naveira fundan o Patronato Benéfico-Docente García Hermanos co fin de proporcionar albergue, vestido, alimento y cuidados médicos a os ancianos e alimentos, educación e enseñanza aos máis novos. Para elo construirianse dous edificios independientes sobre un mesmo solar. A escola foi inaugurada en 1914 e o asilo en 1912, este último non se conserva.
-Casa do pobo, a Casa do pobo está situada na Rúa Travesa. Foi construida en 1918, tratase dun legado de Don Jesús García Naveira a favor da “Federación de Sociedades Obreras de Betanzos”, deixando 50.000 pesetas a favor das asociacions obreiras locais.
Ao comezar a guerra de 1936 o goberno vencedor disolve o que quedaba da Federación de Sociedades Obreiras e incauta a vivenda.
Hoxe en día é propiedade privada.
-Outras das obras que levantaron na cidade foi un hospital que actualmente son os xulgados.
Que pasaría se...
Fai 200 anos era utópico pensar que o home chegaria a Lúa, ahora xa fai maís de corenta anos de que un home conseguiu pisala, o que antes era utópico pensar, ahora o que resultanos utópico a nos é como sería vivir noutro planeta, se iso e posible e como sería a nosa vida ali, as ventaxas, os inconvenientes, o tipo de vida... Pero que pasaría se...
Dentro de 100 anos, grazas aos avances científicos, os nosos tataratatara netos de vida son optimas e necesitase, pvivirán nunha sociedade inimaxinable por nos hoxe en día. O home pisa Marte, o planeta maís similar a Terra o 25 de Xaneiro de 2116 o seu regreso asegura que as condicións polo tanto outro período de tempo para comezar cos preparativos para trasladar parte da vida humana a ese planeta, necesitaranse persoas dispostar, infraestructuras, servizos públicos...todo isto trasladase a Marte por medio das viaxes espaciais, é dicir, consitira en viaxes aéreos, nunhas naves coa forma dunha ave cunhas dimensións xigantes. Mentras tanto, no planeta roxo comeza a chegada dos
científicos mellor preparados do mundo encargados de señalar áreas habitables, áreas para servizos...
A xente tolea coa idea de trasladarse a un planeta totalmente novo, un cambio de aires que moitos necesitaban debido a contaminación que exisita na Terra e a suciedade e guerras que se estaban a dar entre algúns países, o petróleo esgotarase e era necesario atopar novas fontes e o praneta roxo era una gran promesa para volver a atopar a riqueza. Ao redor do 2134 constuíronse no praneta edificios, rúas, colexios, universidades, hospitais, centros comerciais, contaba con canalización de auga e de alcantarillado e as condicións climáticas eran favorables, non existía contaminación nin suciedade. Polo tanto, un ano despois chega o primer viaxe espacial que leva a bordo unhas 400.000 persoas, número perfecto para habitar a primeira cidade.
Ocupan vivendas de pisos, outros casas individuais, os rapaces comezan a escola, os seus mestres proviñan da Terra e comezaron o seu traballo ao que levaban anos adicandose nun novo lugar dando clase a rapaces totalmente novos, asi tamen foi cos demais empregos, perruqueiros montaron perruqueirias, periodistas oficinas de radio, de televisión, xornais dixitais...médicos contaban con hospitais e co tempo naceron os primeiros "marcianos" e a vida multiplicouse tanto e a xente estaba tan contenta coa vida alí que seguiron a chegar cada certo tempo mais números de viaxes espaciais e o numero de cidades que xurdian cada vez era maís alto polo que o numero de habitantes estaba casi sobre os 900.000 e acadabase o millón de persoas en moi pouco tempo.Obviamente hai praias, hoteis para aqueles que so atrevense a pasar unhas vacacións.
Convertirase todo iso nunha vida totalmente normal e ninguen decatabase de que onde estaba vivindo era totalmente impensable para os seus tátaratátara avos xa que a sociedade avanzara tan rápido que a vida de que o quixera e tivera os cartos necesarios pode establecer a sua vida sen importar o seu traballo, numero de membros da sua familia, a equipaxe que querían levar con eles e non deixar no olvido, recordos...todo cabía nos vos nas chamadas viaxes espaciais.
Marte conta con 16.000.000 de habitantes e con duas grandes cidades en torno as cales establecense as demais. Era o mundo perfecto, cada un traballaba no que lle gustaba, non había contaminación, as enfermidades eran escasas e son rápidamente curadas grazas a calidade dos médicos e dos hospitais, non existían guerras porque todos vivian encantados e en paz uns con outros, os rapaces criabanse feliz e gozan dunha saude plena, as cidades están totalmente limpias e todos os cidadans cumplen coas leis establecidas, os universitarios remataban os seus estudos e rápidamente comezaban o seu traballo.
Para aqueles que a vida en Marte non acababa de convercerlles ou simplemente añoran a sua antiga vida tamen contan con viaxes de volta, a Terra descenderá o seu numero de habitantes de manera espectacular e obviamente xa se estaba a pensar na vida en Venus.
Dentro de 100 anos, grazas aos avances científicos, os nosos tataratatara netos de vida son optimas e necesitase, pvivirán nunha sociedade inimaxinable por nos hoxe en día. O home pisa Marte, o planeta maís similar a Terra o 25 de Xaneiro de 2116 o seu regreso asegura que as condicións polo tanto outro período de tempo para comezar cos preparativos para trasladar parte da vida humana a ese planeta, necesitaranse persoas dispostar, infraestructuras, servizos públicos...todo isto trasladase a Marte por medio das viaxes espaciais, é dicir, consitira en viaxes aéreos, nunhas naves coa forma dunha ave cunhas dimensións xigantes. Mentras tanto, no planeta roxo comeza a chegada dos
científicos mellor preparados do mundo encargados de señalar áreas habitables, áreas para servizos...
A xente tolea coa idea de trasladarse a un planeta totalmente novo, un cambio de aires que moitos necesitaban debido a contaminación que exisita na Terra e a suciedade e guerras que se estaban a dar entre algúns países, o petróleo esgotarase e era necesario atopar novas fontes e o praneta roxo era una gran promesa para volver a atopar a riqueza. Ao redor do 2134 constuíronse no praneta edificios, rúas, colexios, universidades, hospitais, centros comerciais, contaba con canalización de auga e de alcantarillado e as condicións climáticas eran favorables, non existía contaminación nin suciedade. Polo tanto, un ano despois chega o primer viaxe espacial que leva a bordo unhas 400.000 persoas, número perfecto para habitar a primeira cidade.
Ocupan vivendas de pisos, outros casas individuais, os rapaces comezan a escola, os seus mestres proviñan da Terra e comezaron o seu traballo ao que levaban anos adicandose nun novo lugar dando clase a rapaces totalmente novos, asi tamen foi cos demais empregos, perruqueiros montaron perruqueirias, periodistas oficinas de radio, de televisión, xornais dixitais...médicos contaban con hospitais e co tempo naceron os primeiros "marcianos" e a vida multiplicouse tanto e a xente estaba tan contenta coa vida alí que seguiron a chegar cada certo tempo mais números de viaxes espaciais e o numero de cidades que xurdian cada vez era maís alto polo que o numero de habitantes estaba casi sobre os 900.000 e acadabase o millón de persoas en moi pouco tempo.Obviamente hai praias, hoteis para aqueles que so atrevense a pasar unhas vacacións.
Convertirase todo iso nunha vida totalmente normal e ninguen decatabase de que onde estaba vivindo era totalmente impensable para os seus tátaratátara avos xa que a sociedade avanzara tan rápido que a vida de que o quixera e tivera os cartos necesarios pode establecer a sua vida sen importar o seu traballo, numero de membros da sua familia, a equipaxe que querían levar con eles e non deixar no olvido, recordos...todo cabía nos vos nas chamadas viaxes espaciais.
Marte conta con 16.000.000 de habitantes e con duas grandes cidades en torno as cales establecense as demais. Era o mundo perfecto, cada un traballaba no que lle gustaba, non había contaminación, as enfermidades eran escasas e son rápidamente curadas grazas a calidade dos médicos e dos hospitais, non existían guerras porque todos vivian encantados e en paz uns con outros, os rapaces criabanse feliz e gozan dunha saude plena, as cidades están totalmente limpias e todos os cidadans cumplen coas leis establecidas, os universitarios remataban os seus estudos e rápidamente comezaban o seu traballo.
Para aqueles que a vida en Marte non acababa de convercerlles ou simplemente añoran a sua antiga vida tamen contan con viaxes de volta, a Terra descenderá o seu numero de habitantes de manera espectacular e obviamente xa se estaba a pensar na vida en Venus.
O Modernismo en Ferrol
Rodolfo Ucha foi o encargado de achegar o Modernismo a Ferrol, facendo da cidade a cidade por excelencia do Modernismo galego. Moitos destes edificios construidos polo arquitecto foron destinados a fins públicos, como aínda hoxe en dia (cociña económica, cruz vermella, pescaderia). Outros moitos simplemente convertianse en vivendas para as acaudaladas familias ferrolanas de principios do século XX. Para os ferrolans estes acolledores edificios pasan desapercibidos cando contan cun gran valor artístico se simplemente dedicase un rato de investigación ao tema. En resumen, Rodolfo Ucha foi o home que lle deu a Ferrol un aire novo e renovador.
domingo, 27 de marzo de 2016
Ruta polos mosteiros da comarca
Despois de pasar en coche polo mosteiro de Baltar, decidín dedicar esta entrada a investigar sobre esos excéntricos edificios que tanto abundan nesta comarca, a pesar de que moitos de eles estanse a caer a cachos, a riqueza dos mosteiros galegos é inigualable.
Comezarei polo máis cercano a miña casa, o mosteiro do Couto:
Actualmente atópase en obras, este mosteiro é, probablemente o edificio máis representativo de Narón, atópase o lado da ría, é datado da Idade Media ainda que foronse engadindo estancias e construccións posteriores e chegou a ser un dos principais da Península. . Hoxe esta en obras, e no seu interior atopanse tumbas de nobres e un gran claustro. En Narón moitas bodas son realizadas na capela do mosteiro debido a beleza do lugar. A día de hoxe xa non quedan monxes vivindo alí.
O seguinte será o mosteiro de Baltar:
Entontrase situado no Val, en Narón e foi construído inicialmente como pazo no século XVI pola última marquesa de Lago-San Sadurniño, e desexo de seu o lugar pasou a ser convento como o coñecemos a día de hoxe. Da súa construción orixinal só quedan dous grandes brasóns en cantería. Foi reconstruido a comezos de século XX con grandes fiestras cadradas, a balconada o os canzorros nos tellados.
No edificio hai unha Capela e unha fonte de estilo barroco.
O mosteiro de Santa Catalina:
Probablemente, o máis interesante dos que vou falar ainda que esta abandoado actualmente.
O mosteiro de Santa Catalina en Ares foi fundado no século XII polos condes de Traba, e pasou logo a casa de Andrade. É de estilo románico pero actualmente poco queda do estilo, xa que no século XVIII foi reformado.
A finais do século XX o exército abandoa o cuartel e o convento é cedido ao concello xunto coas baterías.
O edifico conta con dous claustros cunha fonte gótica cun xabalí, símbolo da familia Andrade.
Conserva certos muraleis datados do século XVII e un retablo de enormes dimensións.
No lugar onde foi levantado o edificio existía un altar ao sol de orixen romano
Mosteiro de Monfero:
O máis ornamentado de todos e impresionante de todos eles ademáis de tamén un dos máis grandes mosteiros que conta Galicia, está situado na contorna das Fragas do Eume e do que se conserva en bo estado a súa igrexa mentres que as dependencias monacais están en estado ruinoso.As súas orixes remóntanse cando menos ao século X. Alberga no seu interior as tumbas de membros da familia dos Andrade.
O máis impresionante esta no seu interior chamando a atención a impresionante cúpula e bóvedas.
Pero o século XIX será como para case todos os mosteiros o século de decadencia e polo tanto abandono e deterioro a pesar de que sufriu varios intentos de reformas.
Pero o século XIX será como para case todos os mosteiros o século de decadencia e polo tanto abandono e deterioro a pesar de que sufriu varios intentos de reformas.
Mosteiro de Caaveiro:
Como o anterior, atópase tamén nas Fragas do Eume, para acoller os numerosos anacoretas que vivían dispersos na zona. Pero pronto importantes doazóns de Rosendo de Celanova engrandecen o seu patrimonio recibindo este a maior parte das terras cultivables existentes á dereita do río Eume e concédenlle a xurisdición sobre vilas e freguesías eximíndoo da autoridade do arcebispado de Santiago de Compostela. Durante a Alta Idade Media coa casa dos Andrade perdeu moito poder económico, que recuperou en tempos dos Reis Católicos. A súa xurisdición abranguía as parroquias de Caaveiro, A Capela, Santa Cruz do Salto, Cabanas, Soaserra e Irís, San Pedro de Eume, A Faeira, Bermui, Goente e Ribadeume, Taboada ata chegar a Sillobre.
A partir do ano 1800 queda abandoado, quedando ao coidado dun caseiro e inicia así a súa decadencia e deterioro.- Convento do Rosario de San Sadurniño:
Antigo convento monacal da orde dos franciscanos, actualmente sede do concello. Conserva o claustro do convento con sete arcos de medio punto en cada lado. No interior destaca a escalera de acceso ao piso superior, para cuxa construcción se empleou a denominada "pedra de Moeche", caracterizada polo seu peculiar cor verdoso. Está no núcleo urban.
domingo, 13 de marzo de 2016
O Día das Pepitas
El Día das Pepitas en Ferrol é moi peculiar, saen as rúas as famosas Rondallas, hay moitas e case todas formadas por hombres que cantan cancións sobre Ferrol o sobre as mozas, é moi celebrado sobre todo pola xente maior que recorda con esta festa a sua mocidade, como a miña aboa, que non falta ningún ano de asistir a esta festa.
Según me contou, a festa cambiou moito a como ela a coñeceu, cando chegou a Ferrol cando tiña 17 años. Viviase con gran estusiasmo e festividade.
Deixovos un audio contando a cousas que lembra desta tradición e un pouco da sua historia e como foi evolucionando. Olvidouse de dicir que moitos restaurantes e hoteis engaden ese día a sua carta un postre chamado "bico das pepitas" que consiste nun pastel en forma de corazón.
A sua Rondalla preferida e Luceiro del Alba, de Neda, que sempre segue nas suas actuacións. E una festa de pouca popularidade actualmente e que cada vez deixase máis olvidada.
Según me contou, a festa cambiou moito a como ela a coñeceu, cando chegou a Ferrol cando tiña 17 años. Viviase con gran estusiasmo e festividade.
Deixovos un audio contando a cousas que lembra desta tradición e un pouco da sua historia e como foi evolucionando. Olvidouse de dicir que moitos restaurantes e hoteis engaden ese día a sua carta un postre chamado "bico das pepitas" que consiste nun pastel en forma de corazón.
A sua Rondalla preferida e Luceiro del Alba, de Neda, que sempre segue nas suas actuacións. E una festa de pouca popularidade actualmente e que cada vez deixase máis olvidada.
 |
| Homes das Rondallas coas cintas que tradicionalmente lanzabanlles dende os balcons |
domingo, 6 de marzo de 2016
TOXOS E FROLES
Comencei a pensar a que dedicarlle a primeira entrada deste novo tema sobre a cultura galega e pensei en algo relacionado coa música ata que se me viu a mente a banda de música galega Toxos e Froles, a máis coñecida na miña cidade. Tal vez acordeime dela porque é moi habitual que saía a rúa sobre todo nas procesións da Semana Santa ferrolana aínda que tamén soe dar concertos e actuar en outras ocasións.
Según lin, a orixe desta banda data de comezos do siglo XX no 1907 existía en Ferrol unha orquesta chamada Airiños d'a miña terra cando o presidente désta, o Xeneral do corpo de Enxeñeiros Andrés Avelino Comerma y Batalla, xestionou unha xira por Cataluña en Xuño de 1907. Esta orquesta de corda, cunha grande raigame na cidade de Ferrol, viaxou acompañada por un coro típico galego, debidamente uniformado cós traxes rexionais, integrado por 19 coristas, un gaiteiro , un tamborileiro e dúas parellas de baile.
Pero no 1914, por iniciativa dun gaiteiro, que era operario no arseal, xunto cun oficial de Infantería de Mariña retirado, e revisteiro do Arseal, empézase a darlle forma ó nacemento dun coro galego na Cidade de Ferrol, nun primeiro momento denominado Coro Feijóo "Toxos e Froles", rendindo homenaxe ó iniciador dos coros galaicos, D. Perfecto Feijóo y Poncet, que era coñecido popularmente como o "Gaiteiro do Lérez", e o que lles impulsa a levar a cabo este proxecto. Así, comenzan a ensaiar no local de "Airiños d'a miña terra", e os domingos no Teatro "Romea" que actualmente é o teatro Xofre. O Toxos toma forma definitiva cando o Goberno Provincial refrenda o regulamento polo que se rexiría no futuro, o 30 de xaneiro de 1915, ademáis a primeira bandeira do coro foi conseguida por subscrición popular e entregada polo poeta ourensán Antonio Rey Soto, representante das Irmandades da Fala.
Ao pouco tempo comezaron a incorporar a o coro voces de mulleres e a primeira obra que interpretaron foi unha zarzuela titulada "O zoqueiro de Vilaboa"pero seguironna obras como o himno galego.
Na traxectoria artística do Real Coro "Toxos e Froles", incontables foron os premios acadados pola Coral e corpo de baile. Entre eles baste citar o 1º Premio nas III Xornadas, en 1971; o 3º Premio no Festival Folklórico de Alcázar de San Juan, en 1974; outro 1º Premio nas Xornadas Folklóricas da Cidade de Ourense, en 1979; 3º Premio no Festival Internacional de Torremolinos, en 1992, etc..Tamén é de destacar que a agrupación conta con numerosas distincións.
Actualmente, a coro esta formado por 45 componentes que tamén abarca agrupacións de cantareiras, teatro, unha escola de palilleiras e bordadoras, de baile tradicional, grupos de instrumentos...
Según lin, a orixe desta banda data de comezos do siglo XX no 1907 existía en Ferrol unha orquesta chamada Airiños d'a miña terra cando o presidente désta, o Xeneral do corpo de Enxeñeiros Andrés Avelino Comerma y Batalla, xestionou unha xira por Cataluña en Xuño de 1907. Esta orquesta de corda, cunha grande raigame na cidade de Ferrol, viaxou acompañada por un coro típico galego, debidamente uniformado cós traxes rexionais, integrado por 19 coristas, un gaiteiro , un tamborileiro e dúas parellas de baile.
Pero no 1914, por iniciativa dun gaiteiro, que era operario no arseal, xunto cun oficial de Infantería de Mariña retirado, e revisteiro do Arseal, empézase a darlle forma ó nacemento dun coro galego na Cidade de Ferrol, nun primeiro momento denominado Coro Feijóo "Toxos e Froles", rendindo homenaxe ó iniciador dos coros galaicos, D. Perfecto Feijóo y Poncet, que era coñecido popularmente como o "Gaiteiro do Lérez", e o que lles impulsa a levar a cabo este proxecto. Así, comenzan a ensaiar no local de "Airiños d'a miña terra", e os domingos no Teatro "Romea" que actualmente é o teatro Xofre. O Toxos toma forma definitiva cando o Goberno Provincial refrenda o regulamento polo que se rexiría no futuro, o 30 de xaneiro de 1915, ademáis a primeira bandeira do coro foi conseguida por subscrición popular e entregada polo poeta ourensán Antonio Rey Soto, representante das Irmandades da Fala.
Ao pouco tempo comezaron a incorporar a o coro voces de mulleres e a primeira obra que interpretaron foi unha zarzuela titulada "O zoqueiro de Vilaboa"pero seguironna obras como o himno galego.
Na traxectoria artística do Real Coro "Toxos e Froles", incontables foron os premios acadados pola Coral e corpo de baile. Entre eles baste citar o 1º Premio nas III Xornadas, en 1971; o 3º Premio no Festival Folklórico de Alcázar de San Juan, en 1974; outro 1º Premio nas Xornadas Folklóricas da Cidade de Ourense, en 1979; 3º Premio no Festival Internacional de Torremolinos, en 1992, etc..Tamén é de destacar que a agrupación conta con numerosas distincións.
Actualmente, a coro esta formado por 45 componentes que tamén abarca agrupacións de cantareiras, teatro, unha escola de palilleiras e bordadoras, de baile tradicional, grupos de instrumentos...
sábado, 20 de febreiro de 2016
As Encrobas
A empresa eléctrica galega, denominada entón Unión Fenosa, pretendeu explotar un xacemento de lignito pardo depositado no subsolo do val agrícola sobre o que se asentaba unha gran parte da poboación desta parroquia, que roldaba naquel momento os mil cincocentos habitantes. O procedemento elixido, de extracción a ceo aberto, esixía o desaloxo de aproximadamente catrocentas familias campesiñas , estas familias dedicabanse á agricultura e a gandaría.
 |
| O papel das mulleres na revolta foi fundamental |
O gobernó aprobou un expediente de expropiación forzosa para que a empresa, se non chegaba a acordos cos afectados, puidese facerse cos terreos urxentemente. Foron precisamente os enfrontamentos aos que deron lugar os intentos de ocupación dos terreos, fotografados e narrados polos periódicos con forte dramatismo, os que outorgaron protagonismo ás mulleres das Encrobas e suscitaron o apoio masivo da sociedade, que sería decisivo para o abandono do procedemento expropiatorio e a apertura de negociacións entre a empresa e as persoas afectadas. O último destes intentos de ocupación, que se prolongou durante toda unha fría mañá do mes de febreiro de 1977 e deu como resultado desmaios, agresións e detencións, ocupou portadas e páxinas interiores de varios periódicos e revistas, nas que podiamos ver mulleres situadas na primeira liña da resistencia, enfrontándose con decisión ao embate da Garda Civil.
 |
| Moncho nunha das suas intervencións |
O momento cumbre do conflicto foi no ano 1977 cando aproximadamente 200 gardas civis trasladáronse a aldea armados con fusiles co obxetivo de levar a cabo a expropiación.
No lugar a poboación soportou as cargas e a sua oposición a deixarse avasallar e regalar as suas terras acabou por ter recompensa. Esta oposición fixo que a Unión Fenosa tivera que cambiar de estratexia e realizaron una nova oferta aos agricultores. Responderon defendendose dos gardas con paraguas e pedras
O conflicto nunca quedou resolto completamente, pero os seus habitantes tiveron que abandonar a sua casa e a parroquia sufriu un importante éxodo rural, moitos deles deixaron pegada na participación no conflicto como foi Moncho Valcarce, o cura das Encrobas foi detido tras a contenda.
Nos días de hoxe, alí atopase una gran central térmica no solo expropiado a os campesiños que tiveron que buscarse a vida tralo seu desaloxo.
martes, 9 de febreiro de 2016
Destinada ao crematorio
Mercedes, de país galegos, naceu en Barcelona no 1911 e morreu en Vigo no 1986. Durante a República traballou como secretaria de Pablo Neruda entre outras cousas e afiliouse ao Partido Socalista catalán unificado, pero co estalido da Guerra Civil exiliouse a Francia e a sua volta a Galicia nomearonna dirixente comunista o que fixo que pouco tempo despois foi encarcelada e pisou varias carceres españolas como a das Ventas en Madrid, tras un erro burocrático foi posta en liberdade e puido contiuar coa sua actividade pero foi moi perseguida e tivo que marchar por segunda vez ao exilio francés onde colaborou coa resistencia francesa e foi ingresada no campo de Argeles.
Novamente foi detida pero neste caso pola Gestapo alemá e transportaronna xunto outro grupo de republicanos e comunistas españois entre os que destacaban un gran grupo de mulleres ao campo de concentración de Ravensbrück.
En Ravensbrück Mercedes vive á beira da morte, intentando sobrevivir cada día ás duras condicións do campo nazi, ao terrorífico appel (horas interminables en posición de firmes á intemperie), á fame e ás torturas que facían cada día efecto nos corpos das mulleres. Foi destinada a unha fábrica de armamento, Mercedes ten aínda forzas para sabotar o proceso de produción, coa idea de gañar terreo para unha guerra da que ela aínda se sente combatente.
 |
| carta cos nomes de todos os galegos presos polos nazis xunto a Mercedes |
No 1945 os aliados entraron no campo e liberación colle a Mercedes Núñez na enfermaría, xusto nos días en que se prevía o seu traslado á cámara de gas. Lembra ela como moitos dos deportados agardaron ese día co último fío de vida para morrer en canto se sentiron liberados. Non foi o seu caso, Mercedes sae do horror nazi e, despois de pasar por varios sanatorios e centros de repouso, continúa o seu exilio en París, xunto co republicano Medardo Iglesias, co que tería o seu fillo Pablo, nacido tamén como exemplo da súa resistencia. Ela mesma elaborou unha carta cos nomes de todos os galegos detidos polos nazis que estaban xunto a ela no campo de concentración.
 |
domingo, 31 de xaneiro de 2016
A loita obreira en Ferrol
10 de Marzo de 1972, Ferrol.
Este día foi convocada unha xuntanza nas portas do astilleiro chamado por entón, Bazán. Entorno as 7 e media da maña encontrábanse ao redor de 4000 traballadores entre os que se atopaban os sindicalistas Daniel Niebla e Amador Rey. A intención da protesta era chegar ao polígono de Caranza en búsqueda de solidaridade dos traballadores non so do astilleiro, senon tamén doutras empresas como Astano e poderen realizar unha asamblea. Como sindicalistas reclamaban o convenio colectivo, loitando por mellorar as condicións de vida da sua clase, e reivindicando o dereito a negociar un convenio polos traballadores de Ferrol para a sua factoría.
Os traballadores parten en grupo hacia a ponte das Pías. Alí emboscalles a policía franquista e comeza a carga policial. Os obreros, cos seus líderes sindicais a cabeza, ao grito de “¡A eles!” responden as agresions policiais con palos e pedras. A policía responde con pistolas e metralletas. 16 obreiros foron feridos de bala, pero Amador Rei e Daniel Niebla caeron mortos, os dous falecidos tiñan 38 anos e familia. Máis de corenta feridos, algún en estado moi grave, como Julio Aneiros, dirixente de Comisions e ducias por outras lesións, 160 despedidos, 101 detidos, 60 encarcerados e 54 multados con entre 50.000 e 250.000 pesetas. Só se coñece unha imaxe do acontecido: unha foto onde se ve aos traballadores camiñando pola Estrada de Castela á altura do barrio de Recimil, uns minutos antes dos feitos.
Amador e Daniel, obreiros de Ferrol, foron enterrados o día siguiente, o funeral converteuse nun acto de solidaridade coa clase obreira baixo a atenta mirada dos gardas civis.
Como consecuencia, mesmo día do asasinato, por toda Galicia sucedense as mostras de solidaridade e duelo. Nos muros de Vigo aparecen pintadas como “Galiza con Ferrol”, “Policías asasinos”, “¡Viva Ferrol!”. Prodúcense paros importantes en varias fábricas de Galicia, como Citroën, se convoca folga xeral en Galicia e ten lugar unha importante manifestación na Porta do Sol de Vigo.
O 20 de Marzo, os traballadores de Bazán volven ao traballo, con as portas tomadas pola vixilante policía, armada con metralletas. O paro foi total ata o 20 de marzo. A nova tivo alcance mundial e apareceu nas portadas de The Guardian, Le Monde ou The New York Times.
No ano 1997, o Parlamento de Galicia aprobou unha declaración institucional onde facía constar o especial significado do 10 de marzo, celebrado polas principais organizacións sindicais do país como Día da Clase Obreira Galega. So existe unha fotografía onde se ve aos traballadores camiñando pola Estrada de Castela á altura do barrio de Recimil, uns minutos antes dos feitos.
O acontecido o 10 de marzo de 1972 nunca foi levado aos xulgados e ninguén respondeu pola morte dos dous traballadores nin polos feridos e pediuse que se lles otorgara a medalla de Galicia a os dous homes mortos, pero foi rexeitada.
Este día foi convocada unha xuntanza nas portas do astilleiro chamado por entón, Bazán. Entorno as 7 e media da maña encontrábanse ao redor de 4000 traballadores entre os que se atopaban os sindicalistas Daniel Niebla e Amador Rey. A intención da protesta era chegar ao polígono de Caranza en búsqueda de solidaridade dos traballadores non so do astilleiro, senon tamén doutras empresas como Astano e poderen realizar unha asamblea. Como sindicalistas reclamaban o convenio colectivo, loitando por mellorar as condicións de vida da sua clase, e reivindicando o dereito a negociar un convenio polos traballadores de Ferrol para a sua factoría.
Os traballadores parten en grupo hacia a ponte das Pías. Alí emboscalles a policía franquista e comeza a carga policial. Os obreros, cos seus líderes sindicais a cabeza, ao grito de “¡A eles!” responden as agresions policiais con palos e pedras. A policía responde con pistolas e metralletas. 16 obreiros foron feridos de bala, pero Amador Rei e Daniel Niebla caeron mortos, os dous falecidos tiñan 38 anos e familia. Máis de corenta feridos, algún en estado moi grave, como Julio Aneiros, dirixente de Comisions e ducias por outras lesións, 160 despedidos, 101 detidos, 60 encarcerados e 54 multados con entre 50.000 e 250.000 pesetas. Só se coñece unha imaxe do acontecido: unha foto onde se ve aos traballadores camiñando pola Estrada de Castela á altura do barrio de Recimil, uns minutos antes dos feitos.
Amador e Daniel, obreiros de Ferrol, foron enterrados o día siguiente, o funeral converteuse nun acto de solidaridade coa clase obreira baixo a atenta mirada dos gardas civis.
Como consecuencia, mesmo día do asasinato, por toda Galicia sucedense as mostras de solidaridade e duelo. Nos muros de Vigo aparecen pintadas como “Galiza con Ferrol”, “Policías asasinos”, “¡Viva Ferrol!”. Prodúcense paros importantes en varias fábricas de Galicia, como Citroën, se convoca folga xeral en Galicia e ten lugar unha importante manifestación na Porta do Sol de Vigo.
O 20 de Marzo, os traballadores de Bazán volven ao traballo, con as portas tomadas pola vixilante policía, armada con metralletas. O paro foi total ata o 20 de marzo. A nova tivo alcance mundial e apareceu nas portadas de The Guardian, Le Monde ou The New York Times.No ano 1997, o Parlamento de Galicia aprobou unha declaración institucional onde facía constar o especial significado do 10 de marzo, celebrado polas principais organizacións sindicais do país como Día da Clase Obreira Galega. So existe unha fotografía onde se ve aos traballadores camiñando pola Estrada de Castela á altura do barrio de Recimil, uns minutos antes dos feitos.
 |
| fotografía dos manifestantes pola Carretera de Castela |
O acontecido o 10 de marzo de 1972 nunca foi levado aos xulgados e ninguén respondeu pola morte dos dous traballadores nin polos feridos e pediuse que se lles otorgara a medalla de Galicia a os dous homes mortos, pero foi rexeitada.
Subscribirse a:
Publicacións (Atom)