domingo, 27 de marzo de 2016

Ruta polos mosteiros da comarca

Despois de pasar en coche polo mosteiro de Baltar, decidín dedicar esta entrada a investigar sobre esos excéntricos edificios que tanto abundan nesta comarca, a pesar de que moitos de eles estanse a caer a cachos, a riqueza dos mosteiros galegos é inigualable.
 

Comezarei polo máis cercano a miña casa, o mosteiro do Couto:
Actualmente atópase en obras, este mosteiro é, probablemente o edificio máis representativo de Narón, atópase o lado da ría, é datado da Idade Media ainda que foronse engadindo estancias e construccións posteriores e chegou a ser un dos principais da Península. . Hoxe esta en obras, e no seu interior atopanse tumbas de nobres e un gran claustro. En Narón moitas bodas son realizadas na capela do mosteiro debido a beleza do lugar. A día de hoxe xa non quedan monxes vivindo alí.
 
 
O seguinte será o mosteiro de Baltar:


Entontrase situado no Val, en Narón e foi construído inicialmente como pazo no século XVI pola última marquesa de Lago-San Sadurniño,  e desexo de seu o lugar pasou a ser convento como o coñecemos a día de hoxe. Da súa construción orixinal só quedan dous grandes brasóns en cantería. Foi reconstruido a comezos de século XX con grandes fiestras cadradas, a balconada o os canzorros nos tellados.
Desde a súa reconstrucción a casa pasou de misión para promoción da fe na zona nos primeiros cincuenta anos, a colexio internacional nos seguintes 50, polo que pasaron preto de 200 sacerdotes. Tamén servíu. como albergue dun seminario de adolescentes misioneiros
No edificio hai unha Capela e unha fonte de estilo barroco.
 
O mosteiro de Santa Catalina:
 
Probablemente, o máis interesante dos que vou falar ainda que esta abandoado actualmente.


O mosteiro de Santa Catalina en Ares foi fundado no século XII polos condes de Traba, e pasou logo a casa de Andrade. É de estilo románico pero actualmente poco queda do estilo, xa que no século XVIII foi reformado.
O mosteiro franciscano foi moi importante, exercendo a xurisdición sobre a vila de Mugardos e Ares. Coa desamortización de Mendizábal os franciscanos o abandoaron en 1835 e se fai cargo de o exército, que o converte en cuartel, e ademáis crea baterías no monte. Por iso, moitas pezas escultóricas e capiteis están no museo de San Antón, na Coruña.
A finais do século XX o exército abandoa o cuartel e o convento é cedido ao concello xunto coas baterías.
 

O edifico conta con dous claustros cunha fonte gótica cun xabalí, símbolo da familia Andrade.
Conserva certos muraleis datados do século XVII e un  retablo de enormes dimensións.
No lugar onde foi levantado o edificio existía un altar ao sol de orixen romano
 
 
 
 
 
 
 
Mosteiro de Monfero:
 

O máis ornamentado de todos e impresionante de todos eles ademáis de tamén un dos máis grandes mosteiros que conta Galicia, está situado na contorna das Fragas do Eume e do que se conserva en bo estado a súa igrexa mentres que as dependencias monacais están en estado ruinoso.As súas orixes remóntanse cando menos ao século X. Alberga no seu interior as tumbas de membros da familia dos Andrade.



 
O máis impresionante esta no seu interior chamando a atención a impresionante cúpula e bóvedas.
Pero o século XIX será como para case todos os mosteiros o século de decadencia e polo tanto abandono e deterioro a pesar de que sufriu varios intentos de reformas.
 
Mosteiro de Caaveiro:
 
Como o anterior, atópase tamén nas Fragas do Eume, para acoller os numerosos anacoretas que vivían dispersos na zona. Pero pronto importantes doazóns de Rosendo de Celanova engrandecen o seu patrimonio recibindo este a maior parte das terras cultivables existentes á dereita do río Eume e concédenlle a xurisdición sobre vilas e freguesías eximíndoo da autoridade do arcebispado de Santiago de Compostela. Durante a Alta Idade Media coa casa dos Andrade perdeu moito poder económico, que recuperou en tempos dos Reis Católicos. A súa xurisdición abranguía as parroquias de Caaveiro, A Capela, Santa Cruz do Salto, Cabanas, Soaserra e Irís, San Pedro de Eume, A Faeira, Bermui, Goente e Ribadeume, Taboada ata chegar a Sillobre.
A partir do ano 1800 queda abandoado, quedando ao coidado dun caseiro e inicia así a súa decadencia e deterioro.










- Convento do Rosario de San Sadurniño:
Antigo convento monacal da orde dos franciscanos, actualmente sede do concello. Conserva o claustro do convento con sete arcos de medio punto en cada lado. No interior destaca a escalera de acceso ao piso superior, para cuxa construcción se empleou a denominada "pedra de Moeche", caracterizada polo seu peculiar cor verdoso. Está no núcleo urban.
 
 

domingo, 13 de marzo de 2016

O Día das Pepitas

El Día das Pepitas en Ferrol é moi peculiar, saen as rúas as famosas Rondallas, hay moitas e case todas formadas por hombres que cantan cancións sobre Ferrol o sobre as mozas, é moi celebrado sobre todo pola xente maior que recorda con esta festa a sua mocidade, como a miña aboa, que non falta ningún ano de asistir a esta festa. 

Según me contou, a festa cambiou moito a como ela a coñeceu, cando chegou a Ferrol cando tiña 17 años. Viviase con gran estusiasmo e festividade.

Deixovos un audio contando a cousas que lembra desta tradición e un pouco da sua historia e como foi evolucionando. Olvidouse de dicir que moitos restaurantes e hoteis engaden ese día a sua carta un postre chamado "bico das pepitas" que consiste nun pastel en forma de corazón.

A sua Rondalla preferida e Luceiro del Alba, de Neda, que sempre segue nas suas actuacións. E una festa de pouca popularidade actualmente e que cada vez deixase máis olvidada.



 
Homes das Rondallas coas cintas que tradicionalmente lanzabanlles dende os balcons



domingo, 6 de marzo de 2016

TOXOS E FROLES

Comencei a pensar a que dedicarlle a primeira entrada deste novo tema sobre a cultura galega e pensei en algo relacionado coa música ata que se me viu a mente a banda de música galega Toxos e Froles, a máis coñecida na miña cidade. Tal vez acordeime dela porque é moi habitual que saía a rúa sobre todo nas procesións da Semana Santa ferrolana aínda que tamén soe dar concertos e actuar en outras ocasións.


Según lin, a orixe desta banda data de comezos do siglo XX no 1907 existía en Ferrol unha orquesta chamada Airiños d'a miña terra cando o presidente désta, o Xeneral do corpo de Enxeñeiros Andrés Avelino Comerma y Batalla, xestionou unha xira por Cataluña en Xuño de 1907. Esta orquesta de corda, cunha grande raigame na cidade de Ferrol, viaxou acompañada por un coro típico galego, debidamente uniformado cós traxes rexionais, integrado por 19 coristas, un gaiteiro , un tamborileiro e dúas parellas de baile.


Pero no 1914, por iniciativa dun gaiteiro, que era operario no arseal, xunto cun oficial de Infantería de Mariña retirado, e revisteiro do Arseal, empézase a darlle forma ó nacemento dun coro galego na Cidade de Ferrol, nun primeiro momento denominado Coro Feijóo "Toxos e Froles", rendindo homenaxe ó iniciador dos coros galaicos, D. Perfecto Feijóo y Poncet, que era coñecido popularmente como o "Gaiteiro do Lérez", e o que lles impulsa a levar a cabo este proxecto. Así, comenzan a ensaiar no local de "Airiños d'a miña terra", e os domingos no Teatro "Romea" que actualmente é o teatro Xofre. O Toxos toma forma definitiva cando o Goberno Provincial refrenda o regulamento polo que se rexiría no futuro, o 30 de xaneiro de 1915, ademáis a primeira bandeira do coro foi conseguida por subscrición popular e entregada polo poeta ourensán Antonio Rey Soto, representante das Irmandades da Fala.


Ao pouco tempo comezaron a incorporar a o coro voces de mulleres e a primeira obra que interpretaron foi unha zarzuela titulada "O zoqueiro de Vilaboa"pero seguironna obras como o himno galego.



Na traxectoria artística do Real Coro "Toxos e Froles", incontables foron os premios acadados pola Coral e corpo de baile. Entre eles baste citar o 1º Premio nas III Xornadas, en 1971; o 3º Premio no Festival Folklórico de Alcázar de San Juan, en 1974; outro 1º Premio nas Xornadas Folklóricas da Cidade de Ourense, en 1979; 3º Premio no Festival Internacional de Torremolinos, en 1992, etc..Tamén é de destacar que a agrupación conta con numerosas distincións.


Actualmente, a coro esta formado por 45 componentes que tamén abarca agrupacións de cantareiras, teatro, unha escola de palilleiras e bordadoras, de baile tradicional, grupos de instrumentos...