As Encrobas

Así comezou o conflicto das Encrobas, un conflicto agrario iniciado no 1975 que acadou una gran repercusión en Galicia. Nel reflíctense as peculiaridades e características daquel cheo de expectativas de liberdade e transformación social.








A empresa eléctrica galega, denominada entón Unión Fenosa, pretendeu explotar un xacemento de lignito pardo depositado no subsolo do val agrícola sobre o que se asentaba unha gran parte da poboación desta parroquia, que roldaba naquel momento os mil cincocentos habitantes. O procedemento elixido, de extracción a ceo aberto, esixía o desaloxo de aproximadamente catrocentas familias campesiñas , estas familias dedicabanse á agricultura e a gandaría.

O papel das mulleres na revolta foi fundamental

O gobernó aprobou un expediente de expropiación forzosa para que a empresa, se non chegaba a acordos cos afectados, puidese facerse cos terreos urxentemente. Foron precisamente os enfrontamentos aos que deron lugar os intentos de ocupación dos terreos, fotografados e narrados polos periódicos con forte dramatismo, os que outorgaron protagonismo ás mulleres das Encrobas e suscitaron o apoio masivo da sociedade, que sería decisivo para o abandono do procedemento expropiatorio e a apertura de negociacións entre a empresa e as persoas afectadas. O último destes intentos de ocupación, que se prolongou durante toda unha fría mañá do mes de febreiro de 1977 e deu como resultado desmaios, agresións e detencións, ocupou portadas e páxinas interiores de varios periódicos e revistas, nas que podiamos ver mulleres situadas na primeira liña da resistencia, enfrontándose con decisión ao embate da Garda Civil.



Moncho nunha das suas intervencións

 

 O momento cumbre do conflicto foi no ano 1977 cando aproximadamente 200 gardas civis trasladáronse a aldea armados con fusiles co obxetivo de levar a cabo a expropiación.

No lugar a poboación soportou as cargas e a sua oposición a deixarse avasallar e regalar as suas terras acabou por ter recompensa. Esta oposición fixo que a Unión Fenosa tivera que cambiar de estratexia e realizaron una nova oferta aos agricultores. Responderon defendendose dos gardas con paraguas e pedras

 

O conflicto nunca quedou resolto completamente, pero os seus habitantes tiveron que abandonar a sua casa e a parroquia sufriu un importante éxodo rural, moitos deles deixaron pegada na participación no conflicto como foi Moncho Valcarce, o cura das Encrobas foi detido tras a contenda.

Nos días de hoxe, alí atopase una gran central térmica no solo expropiado a os campesiños que tiveron que buscarse a vida tralo seu desaloxo.