Unha ponte sen casi un heroe

Na ocupación romana de Gallaecia, os romanos levantaron dende termas ata campamentos; pasando por murallas, faros, pontes, calzadas...o que quere dicir que en prácticamente calquera zona da Galicia actual poderémonos atopar restos da presenza desta poderosa civilización.

Moitas son as construcións sobre as que existen lendas ou relatos pero en especial a miña preferida é a da simbólica ponte do pasatempo de Mondoñedo, intereseime sobre esta lenda botando un vistazo nun libro que atopei por casa titulado “Las leyendas tradicionales gallegas” de Leandro Carré Alvarellos, polo que decidín indagar máis.



Semella un de tantos pontes antigos, humildes e olvidados, situado no que foi unha calzada romana, pero é un dos máis emblemáticos e cargados de lenda de toda Galicia.

restos da calzada romana

"A Ponte do Pasatempo” sitúase no barrio de “Os Muíños”, sobre o río Valiñadares do que máis tarde surxirán outros canles. xa os romanos, e logo utilizado polos peregrinos para sortear o río Valiñadares, construíron un pequeno ponte que a finais do século XV cando esta ponte verase engrandecida por unha fermosa lenda sobre nobres, clero e reis do Mondoñedo medieval, feito que será inmortalizado pola literatura Galega. Trátase sobre a figura do mariscal Pedro Pardo de Cela.
    

A construción, de orixe romano, consta dun arco de medio punto e é basta e escasa de adornos, pero cun entrañable encanto e atópase en pleno camiño de Santiago non son poucos os peregrinos que, dispoñendo de tempo e forzas, desprázanse ao barrio dos Muiños para acercarse a observar a ponte.

O Mariscal, fiel a Galicia e en contra da política centralista dos Reis Católicos situouse no bando de Xoana a Beltranexa na guerra civil para a sucesión do trono do falecido rei Enrique IV, pai de Xoana. A outra candidata era Isabel (futura Isabel a Católica) esta era irmá do rei. En gran parte de Galicia, tiñan máis forza os que defendían os dereitos de dona Xoana, a cal contaba cos apoios do mesmísimo Mariscal, do conde de Lemos e do de Sotomaior. Ante este desprezo hacia Isabel os Reis Católicos mandaron a Galicia una tropa de xinetes dispostos a loitar contra esta resistencia, as tropas de estes para terminar con este bando “oposto” terminou asasinando aos condes mentres que o Mariscal foi prendido no seu castelo da Frouseira.

cadro que amosa ao mariscal

A muller do Mariscal, chamada Isabel de Castro, prima da raíña Isabel, ao enterarse da triste noticia decidiu presentarse ante a raíña en demanda de clemencia e púxose camiño de Valladolid (sede da Corte real). O bispo de Mondoñedo opúxose ao outorgarlle o perdón real ao Mariscal xa que o bispo non vía con bos ollos a  este.

Polo que ao bispo corríalle presa pola morte de Pardo de Cela por si a súa muller conseguía chegar co perdon real concedido pola raíña, como así foi e logrou adiantarlle o suplicio.

Desgraciadamente o día que chegaron as novas de que dona Isabel regresaba a Mondoñedo co perdón e cabalgaba apresuradamente co fin de salvar a vida do seu esposo, polo que o bispo imaxinou un medio para entreter a Isabel e que o perdón nunca chegara e enviou a entrada da cidade a algúns dos seus canónicos que agardaron a súa chegada e a entretiveron con un cento de fabladorías enganosas. Ela quería seguir adiante pero foi impedida debido a que a conversa continuaba.

plaza na que levouse a cabo o seu degollamento

Entre tanto, na praza da catedral o Mariscal estaba sendo degolado e a súa cabeza rodou polo chan berrando: “Credo, Credo, Credo” ata as portas da Catedral e as campanas da catedral dobraron a morto e foi cando a aterrorizada condesa puido entrar na cidade xa tarde e dende entón esta ponte romana é chamada a Ponte do Pasatempo, por ser aí onde Isabel de Castro foi entretida.

placa honorifica dedicada ao mariscal

 

Pardo de Cela foi unha figura moi aclamada pola cultura galega sobre todo polos literatos galeguistas como R.Cabanillas ao que lle dedicou a peza teatral titulada “O Mariscal” que ensalzaban a súa labor de resistencia fronte ao centralismo polo que se lle considera un mártir por morrer defendendo os intereses do pobo galego.